Historia dystrybucji gazu ziemnego w Polsce zaczyna się w roku 1912. Powstał wtedy pierwszy polski gazociąg przesyłający gaz ziemny ze złóż w Borysławiu o długości 12km1. Po 107 latach, po roku 2019 w Polsce długość sieci gazowej PSG wynosi już 190 616km i stale wzrasta2. Obecnie gaz ziemny, obok odnawialnych źródeł energii, jest jednym z głównych kierunków rozwoju polskiej energetyki.
Jednym z kluczowych problemów ostatnich lat jest zanieczyszczenie środowiska. Polska stoi w obliczu transformacji energetycznej, która ma prowadzić do zeroemisyjnego systemu energetycznego, a co za tym idzie poprawy jakości powietrza. Rozwój technologii OZE , który oczywiście jest pożądany z ekologicznego punktu widzenia, nadal jest jednak oparty na źródłach zależnych od warunków pogodowych. Na chwilę obecną Polska nie posiada możliwości magazynowania dużych ilości energii cieplnej. Bilansowanie krajowego systemu elektroenergetycznego umożliwiają bloki energetyczne zasilane węglem bądź gazem. Porównując oba te paliwa, gaz ziemny jest mniej emisyjnym paliwem.
Źródło: Pawel Szczepanski / Shutterstock.com
Na koniec roku 2019 Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) opublikowały raport, z którego wynika, że elektrownie zasilane paliwem gazowym generowały moc 2 788 MW (moc zainstalowana w KSE). Zgodnie z założeniami jednego z filarów Polityki Energetycznej Polski (PEP2040) do 2040 r. długoterminowym kierunkiem rozwoju jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez stosowanie technologii energetycznej opartych m.in. na paliwach gazowych3. Oznacza to, że gaz ziemny będzie paliwem pomostowym w transformacji energetycznej. Bezpieczeństwo energetyczne Polski wymaga dywersyfikacyjnych działań w kierunku zapewnienia dostaw gazu, które konsekwentnie w ostatnich latach postępują.
Jednym z nich jest m.in. projekt Baltic Pipe, który ma umożliwić przesył gazu bezpośrednio na rynek Polski i Duński oraz odbiorców w krajach sąsiednich. Idzie on w parze z budową terminalu magazynującego na Zatoce Gdańskiej oraz rozbudową terminala LNG im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu. Projekty te pozwolą przede wszystkim na stabilny i racjonalny rozwój gazyfikacji w Polsce.
Kolejnym z założeń PEP2020 jest wzrost udziału jednostek gazowych w strukturze wytwarzania energii elektrycznej do 17% w 2040 roku. Obecnie działa program, uruchomiony w październiku 2018 roku, mający na celu głównie zwiększenie ilości gmin z dostępem do gazu: Przyspieszenia Inwestycji w Sieć Gazową Polski w latach 2018-2022. Gazyfikacja gmin ma zapewnić korzyści zarówno dla społeczeństwa, samorządów jak i przedsiębiorców. Powstaną nowe inwestycje zapewniające miejsca pracy. Lokalne kotłownie zostaną zlikwidowane na rzecz bardziej efektywnego i wygodniejszego w wykorzystaniu paliwa jakim jest gaz. Pozwoli to na ograniczenie emisji pyłów do środowiska co, w sposób bezpośredni, wpłynie na stan zdrowia jak i samopoczucia Polaków.
Głównym założeniem programu jest gazyfikacja pominiętych obszarów na mapie kraju poprzez:
gazyfikację liniową:
zgodnie z informacjami podanymi w maju 2019 przez PSG, w czerwcu 2018 roku przed rozpoczęciem programu 1 482 gmin miało dostęp do sieci gazowej, natomiast założeniem jest wzrost tej liczby do 1 782. Biorąc pod uwagę informacje podsumowujące I kwartał 2020 roku 126 gmin z 300 założonych udało się zgazyfikować w ramach programu.
gazyfikację wyspową:
jeżeli te założenia zostaną spełnione to około 90% Polaków będzie miało możliwość dostępu do sieci gazowej, jednak nie dla wszystkich obszarów jest to możliwe, bądź opłacalne.
Rozwiązaniem jest gazyfikacja wyspowa poprzez budowanie stacji regazyfikacji. Wykorzystane jest w niej skraplanie gazu ziemnego, który zmniejsza swoją objętość 600 – krotnie. Pozwala to na dostarczenie go do miejsc, które nie mają dostępu do sieci gazowej. Na koniec roku 2019 w Polsce znajdowało się 38 stacji LNG, natomiast docelowo planowane jest uruchomienie 77 stacji.
Gazownictwo w Polsce, a przyszłość
Rozwój sieci gazowej w Polce niesie za sobą kolejne wyzwania. W tej sytuacji poszukujemy rozwiązań, w postaci urządzeń energetycznych, zasilanych gazem oraz korzystających z ekologicznych źródeł odnawialnych.
W tę wizję doskonale wpisują się absorpcyjne gazowe pompy ciepła zasilane gazem marki Robur, których dystrybutorem jest firma Gazuno . Z racji zasilania gazem (gaz ziemny oraz LPG) osiągają one bardzo korzystne efekty ekologiczne, zwłaszcza w odniesieniu do emisji pyłów. Absorpcyjna pompa ciepła realizuje układ chłodniczy bardzo zbliżony do pomp sprężarkowych. Podstawowa różnica tkwi w budowie części napędowej układu. Zamiast sprężarki stosowanej w typowych pompach ciepła w urządzeniu absorpcyjnym zastosowany jest układ generator-absorber napędzany ciepłem z palnika gazowego.
W układzie absorpcyjnym wykorzystywany jest całkowicie obojętny dla środowiska (GWP=0, i ODP=0) czynnik chłodniczy R717 (amoniak), który krąży w hermetycznie zamkniętych elementach urządzenia. Dzięki zastosowaniu takiego rozwiązania energia elektryczna wykorzystywana jest w znikomym stopniu, głównie do pracy wentylatora. Dla porównania w pompach sprężarkowych główny napęd stanowi sprężarka wykorzystująca energię elektryczną o wysokim współczynniku nakładu energii pierwotnej: wynoszącej 3 lub 2,5*; podczas gdy dla gazu współczynnik ten wynosi jedynie 1,1. Niższy współczynnik nakładu energii pierwotnej przekłada się na mniejsze oddziaływanie danego nośnika na środowisko.
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat technologii absorpcyjnej i możliwości jej zastosowania, a może pracujesz obecnie nad audytem? Skontaktuj się z nami!
*ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu sporządzania audytu efektywności energetycznej oraz metod obliczania oszczędności energii, wskazuje wi =2,5 (Energia elektryczna z produkcji mieszanej). ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej wskazuje współczynnik o wartości 3.
Jako doradca techniczno-handlowy pracuję w zespole z Sebastianem Gencem. Razem współpracujemy z projektantami, audytorami oraz inwestorami z województwa podkarpackiego, opolskiego, świętokrzyskiego, małopolskiego oraz śląskiego.
Zapraszamy do udziału w Akademii Profesjonalistów Gazuno. Raz w miesiącu otrzymasz zaproszenie na nasze spotkania oraz dostęp do wcześniejszej rejestracji. Zapisz się już teraz, aby nie przegapić nadchodzących wydarzeń!
